Máis de 900 persoas fixeron en 2021 o Camiño da Geira e dos Arrieiros. O itinerario a Santiago de Compostela foi recuperado hai só uns anos e en 2017 foi recoñecido pola Igrexa, que xa entrega a compostelana aos peregrinos que completan o itinerario que conecta a cidade portuguesa de Braga coa catedral de Santiago cun percorrido que pasa polo interior da provincia de Pontevedra.
Deste xeito, o Camiño da Geira e dos Arrieiros parte de Braga e atravesa a serra do Xurés (Gerês), o Sur da provincia de Ourense e o interior de Pontevedra, pasando por concellos como Soutelo de Montes, Forcarei ou A Estrada.
«Este é un camiño que existía e que facían os arrieiros dende a zona do Ribeiro para levar o viño e outros produtos a Santiago. Estaba olvidado, déuselle máis protagonismo ao Camiño Portugués ou ao da Costa, pero hai uns anos un grupo de mozos atoparon información sobre o tema e propuxéronse recuperalo», apunta Fran Liste, integrante da asociación Codeseda Viva e un dos impulsores do proxecto.
O camiño quedou documentado en textos antigos que acreditan a súa existencia como ruta xacobea. «Hai moito peregrino que vén de Portugal porque alí é o comezo do camiño, por iso entre os portugueses é máis popular«, indica Liste.
Pero os peregrinos que fan este itinerario veñen de moitos outros países. Entre os 904 camiñantes de 2021 había xente dos Países Baixos, Estados Unidos, Reino Unido, Australia, Polonia, Italia ou España.
«Comezamos a recuperar este itinerario en 2017, pero coa pandemia tivemos un parón de peregrinos, o bo é que en 2021 recuperamos o nivel que tiñamos antes da covid, o que demostra que a xente ten interese por este itinerario», conta Fran Liste.
Sobre as características desta ruta a Santiago, destaca o seu valor paisaxístico, ao atravesar un enclave como a Serra do Xurés. O valor cultural deste camiño está ligado á vida rural e á natureza, así como á forma de vida das poboacións fronteirizas.
«Aínda que pase por zonas de montaña non é un camiño especialmente duro, de feito este ano viu unha muller de 82 anos dende os Países Baixos para facer o percorrido ela soa. Podes organizarte e tardar máis ou menos días en facer o camiño, en función do que esteas disposto a camiñar cada día», conta Liste.
Un dos obxectivos dos impulsores da recuperación do camiño da Geira e dos Arrieiros é que sexa declarado oficial. Aínda que a Igrexa xa o recoñece, o apoio da Xunta a este itinerario sería determinante para mellorar o seu estado e a sinalización.
«Agora mesmo somos un grupo de persoas traballando como voluntarias para publicitar este camiño nas redes e ter unha páxina web, pero é necesario o recoñecemento e respaldo da Xunta para apoiar este proxecto e que poida medrar«, conta.
Por outra banda, Liste sinala que o descoñecemento desta ruta convértea nun camiño con encanto ao non estar masificado, pero tamén é preciso dotalo de servizos. «Dependendo da zona pola que pasen os peregrinos custa máis ou menos atopar un lugar onde durmir ou comer, pero tamén é certo que os veciños das vilas polas que transcorre o camiño son moi amables e están dispostos a prestar a axuda precisa aos peregrinos», explica.
Os impulsores desta ruta xacobea xa se reuniron en decembro co conselleiro de Cultura para buscar o recoñecemento da mesma por parte da Xunta, que se comprometeu a estudar este e outros itinerarios a Santiago.
Para crear un sistema que examine esta cuestión co máximo rigor e garantías, o Goberno autonómico conta coa colaboración do CSIC, a través do Instituto de Estudos Galegos Padre Sarmiento, situado en Santiago, que desenvolverá os requisitos documentais e históricos que se deben cumprir para que o Camiño da Geira e dos Arrieiros sexa oficial.
HÉLDER CARVALHO: «ESTA É A RUTA MÁIS PURA E XENUINA DAS TRES QUE FIXEN»
Hélder Carvalho foi un dos peregrinos que en 2021 realizaron o Camiño da Geira e dos Arrieiros. «Eu xa fixera o Camiño Portugués e o da Costa e, como son de Braga, decidín probar un novo e facer este en setembro de 2021″, indica.
Fíxoo xunto a un amigo e recoñece que o itinerario ten tramos máis difíciles ao atravesar o Xurés. «Eu tiña unhas expectativas altas porque é un camiño con moita carga natural, e de todos os que fixen este foi o máis puro e xenuíno«, apunta o peregrino.
Carvalho valora a vertente rural do camiño, un ámbito que se está a perder, xa que pasa por aldeas e vilas pequenas sen atravesar grandes cidades. «Teño claro que volverei facelo, non sei se este ano ou o seguinte, porque non se consegue ver todo o que che gustaría só unha vez», conta.
Do mesmo xeito, sinala que cómpre mellorar sinalización e servizos para os peregrinos, aos que ás veces lles custa atopar lugares onde durmir ou comer. «As institucións deben apoiar este itinerario un pouco máis para dotalo de máis servizos, aínda que así tamén teña o seu encanto», reclama.